De Waddenvereniging en Mobilisation for the environment (MOB) hebben samen beroep aangetekend tegen de lozingsvoorschriften in een vergunning die de Provincie Groningen afgelopen zomer heeft verleend aan de kaasfabriek van FrieslandCampina in Bedum. De lozingsvoorschriften doen geen recht aan het feit dat het afvalwater wordt gespuid op een wadplaat die een groot deel van de dag droogstaat.

Lozingsvergunning

De kaasfabriek maakt als enige gebruik van de HoWa-leiding, een ‘smeerpijp’ voor industrieel afvalwater die van Hoogkerk naar de Waddenzee loopt. Het bedrijf mag via deze leiding per dag maximaal 7.000 m3 afvalwater op de Waddenzee lozen, ofwel de inhoud van bijna drie olympische zwembaden van 2.500 m3. Dit afvalwater bevat niet alleen stoffen als stikstof en fosfor, maar ook bijvoorbeeld schoonmaakmiddelen.

De wet schrijft voor dat bij het vergunnen van lozingen een zogeheten immissietoets moet worden uitgevoerd. Dit is een rekenmodel waarmee de effecten van de lozing op het ontvangende water in kaart kunnen worden gebracht. Echter, dat model is onder andere gebaseerd op de aanname dat de lozing op een bepaalde diepte plaatsvindt, en dat op basis van de stroming ter plaatse van lozing kan worden bepaald hoe snel het afvalwater mengt met het zeewater.

Ongeschikt rekenmodel

Volgens beide organisaties is dit rekenmodel helemaal niet geschikt voor de lozing van FrieslandCampina. De monding van de HoWa-leiding ligt op een wadplaat die een groot deel van de dag droogstaat. Bovendien draait de stroming twee keer per dag. Dat is een situatie waarvoor het model helemaal niet geschikt is. “Je kunt daar wel omheen werken bij het invullen van het model. Maar dat levert dan geen reële uitkomst meer op,” aldus Ellen Kuipers van de Waddenvereniging.

Jurist Max Haan, die de organisaties bijstaat: “De Europese Kaderrichtlijn water schrijft voor dat de overheid de gevolgen van de lozing vóóraf moet reguleren. Dat betekent dat je de lozing ook vooraf moet beoordelen, en dat je die beoordeling moet gebruiken om passende lozingsvoorwaarden op te stellen. Als het model dat je gebruikt niet geschikt is voor de beoordeling, kunnen de lozingsvoorschriften ook niet passend zijn.”

Vergunning zonder toets vooraf

Daar komt nog bij dat voor een aantal stoffen die FrieslandCampina loost, nog helemaal geen immissietoets is uitgevoerd. Het bedrijf krijgt daar nog tijd voor. “Dus ook hier geen regulering vooraf,” aldus Haan. “De regels van de Kaderrichtlijn water zijn volgens de organisaties met voeten getreden.”

Behalve de problemen rondom de immissietoets hebben de milieuorganisaties ook nog andere knelpunten gesignaleerd, onder andere met betrekking tot de lozing van warmte, en rondom het feit dat het bedrijf ook afvalwater verwerkt dat afkomstig is van zusterbedrijven. Daarnaast is de vergunning uitgegeven voor onbepaalde tijd, terwijl volgens de Europese Commissie binnen de regels van de KRW periodieke herziening is vereist.

De organisaties hebben hun klachten over de vergunning middels een beroepschrift voorgelegd aan de rechtbank Noord-Nederland. Het is nog niet bekend wanneer de zaak zal worden behandeld. Advocaat van de Aarde ondersteunt MOB financieel om dit werk mogelijk te maken.

Foto: Uitmonding smeerpijp Hoogkerk/Bedum – Waddenzee ten noorden van Den Andel – 9 januari 2013 Foto van Lammert Kwant

Zie ook bericht van Pointer